Boven de boomgrens

Afgelopen week was ik in Noorwegen. Om een aantal dagen te wandelen in de bergen aldaar. Noorwegen en Nederland zijn in zeker opzicht heel vergelijkbaar. Zo werden in beide landen in de jaren zestig van de vorige eeuw belangrijke grondstofontdekkingen gedaan...

Hollandse ziekte

In de Nederlandse bodem werd zo'n vijftig jaar geleden aardgas ontdekt. De totale baten daarvan bedragen inmiddels meer dan EUR 250 miljard. Deze enorme meevaller is volledig gespendeerd. Vooral aan extra ambtenaren en de opbouw van ons sociale zekerheidsstelsel.

Economen betwisten overigens hoeveel voordeel we daadwerkelijk van de aardgasbaten hebben gehad. Wanneer pas ontdekte grondstoffen aan het buitenland worden verkocht stijgt de waarde van de munt waardoor de export daalt. Gevolg is lagere economische groei en een hogere werkloosheid.

In het begin van de jaren zeventig steeg de olieprijs fors vanwege de olieboycot en in het verlengde daarvan ook de aardgasprijs. De waarde van de gulden nam sterk toe en de werkloosheid in Nederland steeg in rap tempo. Opinieblad The Economist stelde dat de sterke gulden een gevolg was van de consumptieve besteding van de aardgasgelden en noemde dat effect de 'Dutch disease'.  

Noorwegen

Slechts enkele jaren na de vondst van aardgas in Nederland werd in Noorwegen voor het eerst olie gevonden. Anders dan in Nederland werd besloten de opbrengsten op te potten. Dit met het oog op toekomstige generaties, de vergrijzing en de wetenschap dat de olieopbrengsten eindig zijn. 

Het Noorse staatsfonds heeft door ingebrachte gelden en behaald rendement inmiddels een omvang van circa EUR 740 miljard (op de site van Norges Bank treft u de actuele waarde in Noorse kronen aan). Per Noor valt de waarde te becijferen op bijna EUR 150.000,-. In kronen gerekend mag iedere Noor zich miljonair noemen, baby's en bejaarden meegerekend. 

Boven de boomgrens

Wat voor landen opgaat geldt voor individuen eveneens. De meeste personen kiezen er simpelweg voor iedere euro te spenderen. Slechts een minderheid kiest er bewust voor geld te investeren met het oog op de toekomst. Maar juist wanneer die toekomst nog ver weg is blijkt het volgen van het Noorse voorbeeld vaak veel interessanter dan aanvankelijk verondersteld. Of zoals Buffett eens zei: "Someone's sitting in the shade today because someone planted a tree a long time ago."

Ironisch genoeg trof ik in Noorwegen zelf weinig schaduw aan. Maar dat kwam doordat ik mij vooral boven de boomgrens begaf. Enkele foto's van m'n hike in Noorwegen treft u hieronder aan:

In de bergen boven de boomgrens nabij Meråker, omgeving Trondheim, Noorwegen

Moerasbessen: een Noorse delicatesse

Adembenemende uitzichten doen zware bepakking vergeten...

Sommige dagen kwamen we meer rendieren tegen dan mensen

Bijkomen van de helse beklimming van de berg Fonnfjellet (1.100 m)

Wanneer hout beschikbaar was ontbraken kampvuren 's avonds niet...