Het einde van de pandemie

Dikwijls schrijven wij over het ongelofelijke - en door velen zwaar onderschatte - effect van exponentiële groei oftewel het 'rente op rente'-effect bij beleggen.

Bij een virusuitbraak geldt iets soortgelijks. Zo steeg het aantal personen dat met de nieuwe coronavariant besmet raakte aanvankelijk met ongeveer 30% per dag.

Een groeipercentage van 30% per dag leidt al heel snel tot schrikbarend hoge aantallen. Met zo'n percentage zou de hele wereldbevolking binnen drie maanden zijn besmet!

Van nature immuun

Gelukkig, een groot deel van de bevolking lijkt van nature immuun voor het coronavirus. Dat in combinatie met getroffen maatregelen lijkt te verklaren waarom in de Chinese stad Wuhan, waar het virus aanvankelijk uitbrak, maar 3% van de bevolking daadwerkelijk geïnfecteerd raakte.

En zelfs bij ideale omstandigheden voor verspreiding - zoals op het cruiseschip Diamond Princess - raakte 'slechts' 20% geïnfecteerd. Let wel: de situatie op zo'n cruiseschip laat zich vergelijken met de hele Nederlandse bevolking samengepropt op 40 vierkante kilometer. En dan met gezamenlijke ventilatie en airconditioning alsook gezamenlijke eetzalen...

Een voorbeeld

Onder meer door de door overheden getroffen maatregelen - mede bedoeld om overbelasting van de intensieve zorgafdelingen in ziekenhuizen te voorkomen - daalt het groeitempo van het aantal nieuwe besmettingen. En dat het groeitempo daalt - met ongeveer 1% per dag - betekent het naderende einde van de uitbraak in Nederland.

Een voorbeeld ter verduidelijking. Stelt u zich een bankrekening voor die de eerste dag 30% rente geeft. De tweede dag is de rente 29%, de derde dag 28%, etc. Ondanks dat het percentage daalt ontvangt u aanvankelijk een steeds groter bedrag aan rente (omdat het bedrag waarover u rente ontvangt groter wordt) maar aan het einde van de maand ontvangt u helemaal geen rente meer.

Hoewel de cijfers op dagbasis wat meer fluctueren - zie dat als ruis - geldt voor het aantal coronabesmettingen (en met enige vertraging ook het aantal coronadoden) iets soortgelijks. In China zijn er inmiddels nauwelijks nog nieuwe besmettingen of coronadoden.

Situatie Nederland

Het officiële aantal coronadoden in Nederland bedraagt 1.487 (per 3 april). Uitgaande van de aanname dat we halverwege de periode van afnemende groei zitten - de 30 dagen dat de groei afneemt van 30% naar 0% - is de verwachting dat het aantal coronadoden in Nederland in de loop van komende week piekt op een ruime 300 per dag, en dat daarna de daling inzet.

Trek de veronderstelde lijn van afnemende groei door en omstreeks 20 april zijn er in Nederland naar verwachting bijna geen coronadoden meer. Het totale aantal coronadoden zou in dat geval in Nederland uitkomen op ongeveer 6.000.

Uitgaande van bovengenoemde aannames zouden vrijwel alle Nederlandse coronadoden zich voordoen over een periode van ongeveer anderhalve maand met in de dodelijkste week naar schatting circa 3.000 doden.

In een normale week in april overlijden in Nederland ongeveer 3.000 mensen. Tel daar de geschatte 3.000 coronadoden in de piekweek bij op en je komt tot een geschat totaal aantal overlijdensgevallen in Nederland van zo'n 6.000 in de dodelijkste coronaweek.

Dat geschatte aantal van in totaal 6.000 doden in Nederland in de dodelijkste coronaweek is duidelijk hoger - maar nu ook weer niet extreem veel - dan het aantal van circa 4.000 Nederlanders dat begin 2018 in een enkele week overleed (waaronder mijn eigen vader). De verklaring voor die overlijdenspiek? Een zware griepepidemie die Nederland toen trof...

PS: John Brenninkmeijer, medeoprichter van ValueMachinesFund, houdt op zijn persoonlijke blog een overzicht bij van het dagelijkse aantal coronadoden in Nederland. Het gaat zowel om de aantallen zoals voorspeld door het hierboven omschreven model als de daadwerkelijke aantallen zoals door het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) dagelijks gemeld.

De schattingen van het model blijken verrassend accuraat. Het blog, met ook de geschatte dagelijkse aantallen voor de komende weken, is terug te vinden via deze link.